تأثیر بند قیر بر آشوبناکی جریان رودخانه کارون

دبی رودخانه، پارامتری اساسی در طراحی بندها بوده و محاسبه یا پیش­بینی آن الزامی است. عوامل تأثیرگذار بر این پدیده باعث شده­اند که دبی جریان یک پدیده تصادفی فرض شود. در این تحقیق، با استفاده از بُعد همبستگی و بزرگترین نمای لیاپانوف، دبی رودخانه کارون از دیدگاه آشوبی و همچنین تأثیر وجود بند قیر، در مقیاس­های زمانی روزانه و ماهانه، بررسی شد. ایستگاه­های هیدرومتری بامدژ، عرب اسد و درخزینه در رودخانه­های بالادست بند (دز، شطیط و گرگر) و ایستگاه ملاثانی در پایین­دست بند قیر انتخاب گردیدند. نتایج نشان می­دهد که بُعد همبستگی در مقیاس روزانه در ایستگاه­های درخزینه و عرب اسد به ترتیب 95/3 و 22/2 و در ایستگاه بامدژ برای مقیاس­های روزانه و ماهانه به ترتیب 76/3 و 83/3 می­باشد. در ایستگاه ملاثانی، این بُعد در مقیاس ماهانه 704/2 است. شیب نمودارهای نمای لیاپانوف در چهار ایستگاه و در هر دو مقیاس روزانه و ماهانه مثبت بود. می توان چنین استنباط کرد که این نما برای تعیین آشوبناکی دبی، کافی نیست. به طور کلی، بند قیر روی رودخانه کارون باعث شده تا در مقیاس روزانه، رفتار رودخانه از حالت آشوبی به تصادفی تبدیل شود. ولی در مقیاس ماهانه، تأثیر بند قیر از بین رفته و رفتار رودخانه آشوبی شده است.